Pieniądz oraz rezerwa obowiązkowa

Pieniądz oraz Rezerwa obowiązkowa. 

Narodowy Bank Polski ma wyłączne prawo do emitowania znaków pieniężnych Rzeczypospolitej Polskiej. Mają one ustawową moc zwalniania ze wszystkich zobowiązań i nikt nie może odmówić ich przyjęcia jako zapłaty.

Znakami pieniężnymi emitowanymi prze NBP są banknoty i monety.

Do NBP należy również wycofywanie z obiegu poszczególnych znaków pieniężnych. Odbywa się to na mocy zarządzenia Prezesa NBP, które określa znak pieniężny, termin jego wycofania z obiegu oraz zasady wymiany we wskazanych bankach.

Narodowy Bank Polski ustala też zasady wymiany zużytych uszkodzonych znaków pieniężnych oraz zatrzymywania fałszywych znaków pieniężnych. Znaki zużyte lub uszkodzone tracą moc prawnego środka płatniczego i podlegają wymianie. Fałszywe znaki pieniężne są natomiast zatrzymywane bez prawa zwrotu ich równowartości.

W przyszłości, po przyjęciu euro jako prawnego środka płatniczego, remitentem banknotów będzie Europejski Bank Centralny, natomiast NBP pozostanie remitentem monet.

Rezerwa obowiązkowa

Bank centralny nakłada na banki obowiązek utrzymywania rezerwy obowiązkowej. Rezerwa ma na celu łagodzenie wpływu bieżących zmian płynności sektora bankowego na stopy procentowe na rynku międzybankowym. Służy również ograniczeniu nadpłynności banków. Rezerwa obowiązkowa jest wyrażona w złotych. Cześć środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych i uzyskanych ze sprzedaży papierów wartościowych oraz innych środków przyjętych przez banki, podlegających zwrotowi, z wyjątkiem środków przyjętych od innego banku krajowego, a także pozyskanych z zagranicy na co najmniej 2 lata. Rezerwa obowiązkowa utrzymana jest na rachunkach w NBP. Wysokość stopy rezerwy obowiązkowej ustala Rada Polityki Pieniężnej. Od 30 września 2003r. wszystkie banki pomniejszają naliczoną rezerwę obowiązkowa o równowartość  500tys. euro. Środki rezerwy obowiązkowej od 1 maja 2004r. są oprocentowane.